شیربرقی:
شیربرقی ها از پرکاربردترین تجهیزات کنترل و مدیریت سیال ها هستند.
و معمولا برای On/Off کردن،کنترل سرعت،کنترل جهت و کنترل فشار سیال استفاده میشود.
شیربرقی چیست؟
شیربرقی عملگری است که انرژی الکتریکی را گرفته و به انرژی مکانیکی تبدیل میکند.
(یعنی انرژی باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی شده که میتواند دریچه شیر برقی را باز یا بسته کنند.)
منظور از سیال یعنی مایعات و گاز هایی مانند:آب،روغن،نفت،رنگ،بخار،هوا و…
این تجهیزات به ما این امکانات را می دهند که سیالات را از راه دور با قابلیت اطمینان و ایمنی بالا کنترل نماییم و هیچ نیازی به این نباشد که اپراتور بر سر پروسه برای کنترل سیال حاضر شود.
اینگونه پروسه بسیار ایمن تر و پربازده تر میشود.
شیربرقی ها همه جا یافت میشوند،از ماشین لباسشویی گرفته تا موشک فضایی!
مزیت های شیربرقی:
1.ایمنی بالا
2.قابلیت اطمینان بالا
3.بازدهی بالا
4.مصرف انرژی کم
5.کنترل از راه دور
6.سوئیچینگ سریع و ایمن
8.قابلیت کار در دمای بالا
انواع شیربرقی:
براساس تعریف شیر برقی ها میتوان آنها را به چهار دسته تقسیم کرد:
1.ON/OFF
2.DIRECTION(کنترل جهت)
3.PRESSURE(کنترل فشار)
4.FLOW(کنترل سرعت)
ساختمان داخلی شیربرقیON/OFF:
شیربرقی یک عمل کننده ی الکتریکی است .
این تجهیز،از دو قسمت اصلی،یعنی بدنه و بوبین تشکیل شده است.
شیربرقی ها در سایز ها و ظاهرهای گوناگون و متفاوتی تولید می شوند.
اندازه ظاهر شیر برقی ها معمولا بسته به ظرفیت فشاری که به آنها اعمال میشود،کاربرد آن ها و ساختمان داخلی آن ها متفاوت است.
بدنه:قسمتی که شیربرقی را به خطوط لوله متصل میکند.
پورت ورودی:قسمتی که سیال به شیر وارد میشود.
پورت خروجی:قسمتی که سیال از شیر خارج میشود.
بوبین یا کویل:به شکل یک استوانه تو خالی است که جزئی از بدن شیر محسوب شده و مجموعه ای از سیم پیچ هارا در داخل خود جایی داده است.
سیم پیچ های بوبین:از چندین دور سیم پیچ تشکیل شده است که به آن Coil Windings میگویند.
سیم ها:اتصالات خارجی شیربرقی،که مستقیما به منبع تغذیه متصل می شود و جریان از طریق سیم ها به شیر اعمال میشود.
پیستون:قطعه ای است فلزی استوانه ایی که در قسمت توخالی کویل قرار دارد،هنگامی که انرژی الکتریکی از شیر برقی عبور میکند، میدان مغناطیسی در داخل فضای تو خالی ایجاد میشود.
پس از ایجاد میدان ،پیستون به صورت عمودی(دربعضی از مدل ها به صورت افقی) حرکت میکند.
هنگامی که جریان الکتریکی متوقف شود،میدان مغناطیسی نیز متوقف میشود و پیستون در محل فعلی خود باقی میماند.
فنر:برای اینکه پیستون کنترل سیال را به دست بگیرد باید یک فنر وجود داشته باشد،به طور کلی فنر نقش بسیار مهمی دارد و علاوه بر اینکه مانع سقوط پیستون به دلیل گرانش میشود ، میتواند حرکت پیستون را نیز کنترل کند.
حفره:قسمتی است که سیال جریان می یابد و دهانه پورت خروجی و ورودی را به هم متصل میکند.
کاربرد های شیربرقی:
شیربرقی ها طیف وسعی از کاربرد های صنعتی و سیستم های کنترل را شامل میشود.
•سیستم تامین آب
•سیستم تصفیه آب آشامیدنی
•سیستم تصفیه آب فاضلاب
•مخازن آب،از شیربرقی ها،برای کنترل ورودی و خروجی آب استفاده میکنند.
•ماشین آلات پرکن
•سیستم های تامین سوخت
•مخزن ها
•کنترل مشعل نفت و گاز
•سیستم های آب یاری
•سیستم های گرمایش
•سیستم های کنترل آب و هوا
•سیستم های حفاظت و اطفاء حریق
•کمپرسورها
•خلا شکن
•تجهیزات نظامی
•سیستم های HVAC
•آب نماها
و…
یکی از کاربرد های شیربرقی کنترل جهت،کنترل فشار و کنترل سرعت در سیستم های هیدرولیک و پنوماتیک است.
تفاوت میان سیستم هیدرولیک و پنومایتک:
1.سیال در سیستم های هیدرولیک روغن،و در پنوماتیک هوای فشرده است.
2.سیستم های هیدرولیک سرعت کمتر،اما قدر زیادی دارد.
اما سیستم های پنوماتیک سرعت زیاد و قدرت کمتری دارد.
شیربرقی هیدرولیک(Hydraulic Solenoid Valve):
شیربرقی های هیدرولیک از پرمصرف ترین و پرکاربردترین محصولات هیدرولیکی هستند.
شیربرقی هیدرولیکی،نوعی عمل کننده اتوماتیک است که در سیستم های هیدرولیک برای باز و بسته کردن،تغییر جهت جریان روغن،کنترل سرعت،تنظیم فشار روغن های هیدرولیک استفاده میشود.
شیربرقی های هیدرولیک درصنایعی که به سیستمهای هیدرولیک نیاز دارند،استفاده میشود.
شیربرقی پنوماتیک(Pneumatic Solenoid Valve):
شیربرقی پنومایتک تجهیزاتی هستند که جریان هوا یا گاز را کنترل میکنند و معمولا در بسیاری از کارخانه های صنعتی و تولیدی دیده میشوند.
این نوع شیربرقی ها بیشتر برای کنترل عملگر های پنوماتیکی مانند سیلندر ها و دیافراگم ها استفاده میشوند و به عنوان بخش جدایی ناپذیر در برخی از فرایند ها هستند.
و در طیف گسترده ایی از صنایع مانند نفت و گاز،تولید برق،صنایع شیمیایی و پلاستیک بکار می روند.
به عنوان مثال میتوان به سیستم های هوای فشرده،سیستم های خلاء،سیستم های تهویه،و تجهیزاتی که با هوا کار میکند اشاره کرد.
ناگفته نماند که،شیربرقی های پنوماتیک در زمینه های داروئی، غذایی و آشامیدنی به دلیل کارکرد تمیزتر نسبت به شیربرقی های هیدرولیکی ترجیح داده میشود.
نام گذاری شیربرقی ها:
نام گذاری شیربرقی ها در نحوه ی انتخاب آنها بسیار موثر و حائز اهمیت است.
از مهمترین پارامتر هایی که باید در حین نامگذاری از آنها مطلع باشیم،تعداد پورت ها و تعداد وضعیت شیربرقی است.
تعداد پورت و وضعیت شیربرقی ها معمولا با دو رقم تعریف میشود.
یکی از ارقام مشخص کننده پورت و دیگری مشخص کننده تعداد وضعیت است.
دانستن تعداد پورت موقعیت بسیار مهم است زیرا هنگام مواجه با نقشه های صنعتی و همچنین انتخاب شیربرقی برای کاربرد مورد نظر بسیار نیاز است که دانش و اطلاعات کافی را در مورد آنها داشته باشیم.
تعداد پورت ها،مسیرهای ورودی و خروجی را برای ما مشخص میکند.
در شیربرقی ها و همچنین نقشه های صنعتی تعداد وضعیت با مربع نشان داده میشود.
یعنی نماد شیر برقی دارای سه عدد مربع چسبیده به هم باشد،نشان دهنده ی آن است که این شیربرقی سه وضعیتی میباشد.
